Pothuajse çdo person në Mbretërinë e Bashkuar nuk arrin të hajë mjaftueshëm fibra—një faktor kyç në rritjen e rrezikut të kancerit të zorrëve tek të rinjtë—ka thënë sot një kirurg i shqetësuar.
Sipas udhëzimeve të NHS , të rriturit duhet të konsumojnë të paktën 30 g fibra në ditë.
Por sipas z. Haney Youssef, një kirurg kolorektal në Spitalin Harborne , Birmingham , shumica e të rriturve në Mbretërinë e Bashkuar vazhdimisht po bien shumë poshtë këtij objektivi, duke rritur rrezikun e sëmundjes vdekjeprurëse.
Ai tha: “Hulumtimet tregojnë vazhdimisht se njerëzit që konsumojnë fibra të mjaftueshme kanë shkallë dukshëm më të ulëta të kancerit kolorektal.”
Sipas Bowel Cancer UK, mungesa e fibrave – pjesët e patretshme të bimëve që ndihmojnë tretjen – është shkaku alarmues i 28 përqind të të gjitha rasteve në Mbretërinë e Bashkuar.
Mjeku sugjeron shtimin e ushqimeve të pasura me fibra, siç janë tërshëra integrale, frutat dhe perimet, arrat dhe farat, në çdo vakt për të rritur marrjen e fibrave dhe për të parandaluar sëmundjen.
Ai tha: “Mendoni për fibrat si sistemin e brendshëm të pastrimit të natyrës: ato ndihmojnë në largimin e produkteve të mbeturinave ndërsa ushqejnë bakteret e mira që e mbajnë të shëndetshëm mjedisin tonë të zorrëve.”
Fibra është një lloj karbohidrati te bimët, por ndryshe nga sheqeri dhe niseshteja, ajo nuk absorbohet nga trupi. Në vend të kësaj, ajo e mban zorrën të shëndetshme dhe që funksionon siç duhet.
Fibra ndihmon në ruajtjen e lëvizjeve të rregullta të zorrëve, duke zvogëluar kohën që toksinat e mundshme kalojnë në kontakt me muret e zorrëve.
“Kjo është thelbësore sepse kontakti i zgjatur me substanca të dëmshme mund të dëmtojë rreshtimin delikat të zorrës së trashë dhe rektumit tonë”, shpjegoi zoti Youssef.
Së dyti, kur bakteret e dobishme në zorrën tonë fermentojnë fibrat, ato prodhojnë acide yndyrore me zinxhir të shkurtër si butirati.
“Këto komponime në fakt ushqejnë qelizat që mbështjellin zorrën tonë dhe kanë veti anti-inflamatore që ndihmojnë në parandalimin e ndryshimeve qelizore që mund të çojnë në kancer”, vazhdoi eksperti.
Hulumtimet e publikuara më parë këtë vit sugjeruan gjithashtu se fibra mund të ndihmojë në mbrojtjen kundër E.coli-t — një infeksion i dëmshëm që transmetohet nga ushqimi dhe dëmton zorrët, i cili është fajësuar për rritjen e ndjeshme të rasteve.
Dr. Alasdair Scott, specialist i zorrëve dhe drejtor shkencor në Selph – një firmë testimi shëndetësor – i tha Daily Mail se marrja e lartë e fibrave është një nga mënyrat e pakta për të luftuar E.coli-n e dëmshme në zorrë.
Sipas z. Youssef, rritja e konsumit të fibrave mund të jetë aq e thjeshtë sa shtimi i arrave dhe manave në qull, duke siguruar një të tretën e dozës së rekomanduar ditore vetëm në një vakt.
Ai shtoi: “Çelësi është të bësh rritje graduale për të lejuar sistemin tënd tretës të përshtatet rehatshëm.”
Në përgjigje të shqetësimeve në rritje se një erë e pakëndshme që shoqëron jashtëqitjen mund të jetë një shenjë paralajmëruese e kancerit, zoti Youssef tha se shumica e aromave të pazakonta të zorrëve nuk lidhen me kancerin.
Disa nga ushqimet më të njohura që përmbajnë shumë fibra:
🥦 Perimet:
-
Brokoli
-
Karrota
-
Lakra (e bardhë, e kuqe, lakra kale)
-
Spinaqi
-
Lulelakra
-
Panxhari
-
Patatet (me gjithë lëkurë)
🫘 Bishtajoret:
-
Fasule (e kuqe, e bardhë, e zezë)
-
Qiqra
-
Thjerrëzat
-
Soja dhe produktet e saj (tofu, tempeh)
🥖 Drithërat integrale:
-
Tërshëra (quaker oats)
-
Orizi kaf
-
Elbi
-
Bukë dhe makarona integrale
-
Gruri i zi (bukë me miell të papërpunuar)
🍎 Frutat:
-
Molla (sidomos me lëkurë)
-
Dardha
-
Portokalli
-
Banane
-
Avokado (shumë i pasur në fibra)
-
Manat (boronica, mjedra, manaferra)
🥜 Farat dhe arrat:
-
Farat e linit (linseed)
-
Farat chia
-
Farat e kungullit
-
Bajamet
-
Arra
-
Kikirikët
Këshilla shtesë:
-
Pini shumë ujë kur konsumoni fibra, për të ndihmuar tretjen.
-
Shtoni gradualisht fibrat në dietë për të shmangur fryrjet ose shqetësimet në stomak.
