Kush ka mace në shtëpi, veshët 4!
Paraziti i maceve, Toxoplasma gondii, mund të ketë një ndikim shumë më të madh në funksionin e trurit sesa është besuar më parë, sipas kërkimeve të reja. Ky parazit shkakton infeksionin e njohur si toksoplasmozë dhe mund të hyjë në mënyrë të heshtur në tru, ku qëndron brenda neuroneve – ndonjëherë për vite të tëra – pa shkaktuar simptoma të dukshme.
Por edhe një numër i vogël neuronesh të infektuara mund të ndryshojë mënyrën se si truri komunikon dhe funksionon, zbuluan studiuesit.
Studimi, i bërë në qeliza të trurit të miut, tregoi se neuronet e infektuara çlirojnë më pak lajmëtarë kimikë të vegjël të quajtur vezikula jashtëqelizore (EVs).
Këto vezikula ndihmojnë neuronet të komunikojnë me qelizat mbështetëse të trurit të quajtura astrocite.
Pa mjaftueshëm EV, astrocitet nuk marrin sinjalet që u duhen për të kryer funksionet e tyre – përfshirë edhe pastrimin e glutamatit të tepërt, një kimikat i trurit që në sasi të larta bëhet toksik dhe lidhet me krizat epileptike dhe dëmtime nervore.
Edhe pse ky studim nuk vërteton drejtpërdrejt se paraziti shkakton ndryshime në sjellje, ai tregon si edhe një infeksion i kufizuar mund të prishë kimikatet e trurit dhe ndoshta të ndikojë në shëndetin mendor dhe neurologjik.
Zbulimi shton shqetësimet për pasojat afatgjata të toksoplasmozës, e cila është shumë më e përhapur sesa mendojnë shumica. Në disa zona, deri në 80% e njerëzve e mbartin parazitin – shpesh pa e ditur fare.
Kush është më i rrezikuar?
Shumica e njerëzve të shëndetshëm nuk do të kenë simptoma, por personat me sistem imunitar të dobësuar, gratë shtatzëna dhe foshnjat janë më të ndjeshëm.
Si të zvogëlojmë rrezikun?
• Lani duart pas pastrimit të rërës së maceve
• Gatuani mirë mishin
• Ruani higjienë të rreptë me kafshët shtëpiake
Studiuesit shpresojnë se ky zbulim do të çojë në strategji më të mira për të kuptuar dhe ulur ndikimin e këtij paraziti në tru.
PMID: 40523037
https://journals.plos.org/plospathogens/article…
Diola Dosti
Rreziku i atyre që mbajnë macet në shtëpi. Nga Diola Dosti
