Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.

Si të ulni rrezikun e ka`ncerit të zorres së trashë. 6 këshilla

Ulja e rrezikut kancerit zorrës trashë është e mundur përmes disa ndryshimeve stilin e jetës dhe zakoneve përditshme. Ja disa mënyra mbështetura nga kërkimet shkencore për reduktuar këtë rrezik:


✅ 1. Dieta e shëndetshme

  • Rrit konsumimin e fibrave: Frutat, perimet, bishtajoret dhe drithërat e plota ndihmojnë funksionimin e mirë zorrëve.

  • Kufizo mishin e kuq dhe përpunuar: Mishrat e përpunuar si sallami, hot-dog dhe proshuta janë lidhur me rritje rrezikut.

  • Përdor yndyra shëndetshme: Vaj ulliri, arra dhe peshq me yndyrë (si salmoni) janë dobishëm.

  • Konsumo pak ushqime përpunuara dhe sheqer shtuar.


✅ 2. Aktiviteti fizik i rregullt

  • paktën 150 minuta aktivitet i moderuar javë (si ecja e shpejtë, biçikleta).

  • Lëvizja ndihmon rregullimin e peshës trupore dhe përmirëson lëvizjet e zorrëve.


✅ 3. Mbajtja e një peshe shëndetshme

  • Mbipesha, veçanërisht dhjami abdominal, rrit rrezikun për kancer kolorektal.


✅ 4. Shmangia e alkoolit dhe duhanit

  • Pirja e alkoolit (sidomos sasi mëdha) rrit rrezikun.

  • Duhani është i lidhur me disa lloje kanceri, përfshirë atë zorrës trashë.


✅ 5. Bëj kontrolle rregullta (screening)

  • Testet si kolonoskopia ndihmojnë zbulimin dhe heqjen e polipeve para se bëhen kancer.

  • Zakonisht rekomandohet fillosh screening moshën 45–50 vjeç, ose herët nëse ka histori familjare.


✅ 6. Suplemente dhe barna (disa raste)

  • Disa studime sugjerojnë se aspirina me dozë ulët mund ndihmojë, por vetëm me rekomandim nga mjeku.

  • Vitamina D dhe kalciumi mund kenë efekte mbrojtëse, por duhen marrë me kujdes.

🛡️ Plani për Uljen e Rrezikut Kancerit Zorrës Trashë

1. Dieta e Shëndetshme për Zorrën e Trashë

✅ Çfarë shtosh:

  • Fruta freskëta çdo ditë (banane, mollë, fruta pylli).

  • Perime me fibra (brokoli, spinaq, karrota, lulelakër, lakër).

  • Bishtajore: fasule, thjerrëza, qiqra – paktën 2–3 herë javë.

  • Drithëra plota: tërshërë, oriz integral, buka integrale.

  • Probiotikë natyralë: kos, kefir, lakër turshi pa shumë kripë.

🚫 Çfarë kufizosh:

  • Mish përpunuar (sallam, hot-dog, proshutë) → max. 1 herë muaj ose aspak.

  • Mish kuq (viçi, qengji, derr) → max. 2 herë javë.

  • Ushqime skuqura dhe përpunuara.

  • Sheqerna shtuar dhe pijet me gaz.


2. Aktiviteti Fizik

🎯 Qëllimi: paktën 150 minuta javë (30 minuta ditë, 5 herë javë)

✅ Shembuj:

  • Ecje e shpejtë

  • Çiklizëm

  • Not

  • Vallëzim

  • Ushtrime shtëpi (si squats, stretching, yoga)


3. Mbajtja e Peshës Shëndetshme

  • Kontrollo peshën 1 herë muaj.

  • Syno një BMI (Indeks i Masës Trupore) mes 18.5 – 24.9.

  • Nëse ke mbipeshë, fillo me ulje graduale 2-4 kg muaj përmes dietës dhe aktivitetit.


4. Shmangia e Alkoolit dhe Duhanit

  • 🚫 Alkooli: Kufizo deri 1 pije ditë për gratë dhe 2 për burrat, ose idealisht fare.

  • 🚭 Duhani: Ndalimi i plotë është zgjedhja e mirë.


5. Kontrolle dhe Screening

  • Kolonoskopia: rekomandohet çdo 10 vjet nga mosha 45 vjeç e lart, herët nëse ke histori familjare.

  • Testet e feçeve (si FIT): një herë vit nëse kolonoskopia nuk është bërë.

  • Fol me mjekun nëse ke:

    • Gjak feçe

    • Ndryshime jashtëqitje (diarre/konstipacion zgjasin)

    • Dhimbje barku ose humbje peshe pa shkak


6. Shtesa mund ndihmojnë (vetëm me rekomandim mjekësor)

  • Vitamina D: Nëse ke mungesë – mund ndihmojë imunitetin dhe funksionin e zorrëve.

  • Kalcium: Disa studime sugjerojnë mbrojtje lehtë ndaj kancerit kolorektal.

  • Aspirina: Doza ulëta për disa persona rrezik lartë – vetëm me këshillim mjekësor.


7. Monitorimi i Shëndetit Zorrëve

  • Kushto vëmendje sinjaleve trupit.

  • Përdor suplemente fibrash nëse ke kapsllëk shpeshtë, por jo pa konsultim.